QISA BİOQRAFİK MƏLUMAT

Çıraqov Famil Musa oğlu -1958-ci ildə Gürcüstan respublikasının Bolnisi rayonunun Qoçulu kəndində anadan olub. 1984-cü ildə Bakı Dövlət Universitetinin kimya fakültəsini bitirmiş, 1987-ci ildə “Benzoy turşusunun p-törəmələrinin manqan(II), kobalt(II) və nikellə(II) əmələgətirdiyi kompleks birləşmələrin sintezi,quruluşu və xasssələri” mövsusunda  namizədlik,1999-cu ildə isə “Metalların b-diketonların törəmələri ilə kompleks birləşmələri :sintez,quruluşu,xassələri və analitik tətbiqi” mövzusunda 02.00.01 və 02.00.02 indeksləri ilə doktorluq disertasiyasını мüdafiə etmişdir. 2004-cü ildə “Analitik kimya” kafedrasının professoru,2006-cı ildən isə müsabiqə yolu ilə həmin  kafedranın müdiri vəsifəsinə seçilmişdir.O fakultə ekspert və elmi şuraların, D.02.011 şifrli Dissertasiya Şurasının üzvüdür. Onun elmi-pedoqoji fəaliyyəti 450-dən cox elmi əsərdə,o cümlədən 14 müəlliflik şəhadətnaməsi, 10 kitab,2 tərcümə və bir sıra redaktə etdiyi dərs vəsaiti və dərsliklə öz əksini tapmışdır.Onun rəhbərliyi altında 20 kimya elmlər namizədi yetirmiş və çoxlu sayda dissertasiyalara rəsmi opponent olmuşdur.O, II-ci kursda “Analitik kimya” magistraturada isə “Optiki analiz metodu” və “Кompleks birləşmələrin analitik kimyada tətbiqi” fənnlərindən mühazirələr oxuyur. O. Moskva, Voronej, Tbilisi Dövlət Universitetləri ilə sıx əlaqə saxlayır.

TƏHSİLİ VƏ ELMİ DƏRƏCƏ VƏ ELMİ ADLARI

2003-kimya elmləri doktoru, «Analiik kimya», «Qeyri-yzvi kimya» BDU
1987- kimya elmləri namizədil «Qeyri-üzvi kimya» KPİ
1976-1984- tələbə kimya fakültəsi BDU

ƏMƏK FƏALİYYƏTİ

1980- BDU
2004-professor analitik kimya kafedrası (BDU)
2006-analitik kimya kafedrasının müdiri
460 məqalənin,
14 kitabın, 2 tərcümə kitabın,
14 patentin müəllifidir,
20 elimlər namizədi
Y.Məmmədəliyev adına mükafata laqiyq görülüb

TƏDQİQAT SAHƏSİ

Metal ionlarının fotometrik təyini və onların sorbsiyası üçün xelat sorbentlərin tədqiqindən ibarətdir.β-diketonlar, xromotrop və piroqallol əsasında sintez edilmiş üzvi reagentlərdən bir sıra metal ionlarının təyini üçün fotometrik reagent kimi tətbiqi ilə məşğuldur. Malein anhidridi və stirol əsasında sintez edilmiş sorbentlərdən istifadə entməklə bir sıra metalların sorbsiya imkanlarının öyrənilməsi.

SEÇİLMİŞ ƏSƏRLƏRİ

1. Р.А.Алиева, С.Р.Гаджиева, Ф.Н.Бахманова, Ф.М.Чырагов Фотометрическое определение урана(VI) с бис[2,3,4-тригидроксифенилазо]бензидином в присутствии ПАВ// Журн. Зав. Лаб №12-c.34-38
2. Алиева Р.А., Гаджиева С.Р., Бахманова Ф.Н. Пирогаллол-<азо-1'>-2'-гидрокси-3'-сульфо-5'-хлорбензол как реагент для фотометрического определения урана (VI) в глине// Жур. Заводская Лаборатория, Москва, 2010, том 76, №2, стр. 26-28.
3. Р. А. Алиева, Р. З. Назарова, Ф. М. Чырагов КОМПЛЕКСООБРАЗОВАНИЕ ТИТАНА(IV) С НОВЫМ РЕАГЕНТОМ –2,3,4-ТРИГИДРОКСИ-3'-НИТРО-4'-СУЛЬФОАЗОБЕНЗОЛОМ ЖУРНАЛ АНАЛИТИЧЕСКОЙ ХИМИИ, 2010, том 65,  № 1, с. 29–32
4. Р.А.Алиева, Р.З.Назарова, Х.Д.Нагиев, Ф.М.Чырагов Определения ванадия(V) в почве с бис- (2,3,4 тригидроксифенилазо) бензидином. Заводская лаб. Т76, №1, 2010
5. Р.А.Сульхнеджат, Р.А.Алиева, К.Т.Махмудов, У.А.Гюллярли, Ф.М.Чырагов //Определение констант диссоциации новых азопроизводных 2-тиенилтрифторацетона и констант устойчивости их комплексов  //Bakı Universitetinin xəbərləri, təbiət elmləri seriyası, №4.2010 ,səh 29-33
6. Р.А.Алиева, Э.И.Мамедов, С.Р.Марданова, У.А.Гюллярли , Ф.М.Чырагов// Спектрофотометрическое исследование комплексообразования олова(II) с 2,2/,3,4-тетраокси-3/-сульфо-5/-нитроазобензолом в присутствии папаверина, дибазола и уротропина // АМЕА-нын мярузяляри, 2011,№2, с.67-73
7.  Ф.Эспанди*,  Р.А.Алиева,   Г.Г.Гюллярли , Ф.М.Чырагов Спектрофотометрическое исследование разнолигандного комплекса железа(ΙΙΙ) с бис-(2,3,4-тригидроксифенилазо) бензидином и Тритоном-140// АМЕА-нын мярузяляри, 2011,№4
8. Kamran T.Mahmudov, Abel M.Maharramov, Rafiga A.Aliyeva, Rizvan K.Askerov, Parvin Q.Hasanov, Famil Chiraqov, Maximilian N.Kopylovich, Armando J/Poleiro Tautomeric equilibria of para-bromophenyl substituted arylhydrazones of  -diketones Journal of molecular structure XXX(2011) XXX-XXX
9. А.М.Магеррамов,  Р.А.Алиева, Ф.Н.Бахманова, Ф.М.Чырагов,  А.В.Курбанов Строение и кристаллическая структура комплекса кобальта (II) с тиентрифторацетилацетоном и диметилсульфоксидом// Координационная химия, 2011 Т. 37, № 6, стр.426-428
10. F.S.Aliyeva, R.G.Sulkhnedjad, R.A.Aliyeva, F.M.ChiragovInteraction of copper (II) with 1-(2-thenoyl)-4-trifluorine-2-[2-hid roxy-3-carboxy-5-sulphophenyl azo]butadion-1,3 in the presence of cationic surfactants. // Всероссийский журнал научных публикаций апрель, 2011, №4, ст.20- 22
11.  Р.А.Алиева, У.М.Абилова,  Ф.М.Чырагов Спектрофотометрическое определение палладия(II) в висмуто-полиметаллической руде //Аналитика и контроль 2011. Т. 15. № 4, стр. 380-385.
12. Р.А.Алиева,  С.Р.Гаджиева, Т.И.Алиева, Ф.М.Чырагов, Г.Л.Рафиева, Р.А.Абдуллаев Спектрофотометрическое определение скандия(III)в вулканогенной породе с помощью бис- (2,3,4-триоксифенилазо) бензидина и алифатических аминов// Молодой ученый, 2012, №3, с.105-107
13. С.Р. Гаджиева, Н.М. Джафарова, Ф.Н. Бахманова, С.З. Гамидов, Ф.М. Чырагов Сорбционное определение кобальта(II) на хелатообразующем сорбенте на основе малеинового ангидрида со стиролом// Экология и промышленность России, 2012, июль, с.36-37
14. Nağıyev X.C. Əliyeva R.Ə., Babayev Ə.Q., Çıraqov F.M Bəzi metal ionlarının 2,2',3,4-tetrahidroksi-3'-sulfo-5'-xlorazobenzol və hidrofob aminlərlə müxtəlifliqandlı komplekslərinin spektrofotometrik tədqiqi.// Azərb. Kimya jurnalı. 2012, №2. s.20-25.
15. Reza Solhnejad, Farqana S. Aliyeva, Abel M. Maharramov, Rafiga A. Aliyeva, Famil M. Chyragov, Atash V. Gurbanov, Kamran « Regioselective CAC bond cleavage in arylhydrazones of 4,4,4-trifluoro-1-(thiophen-2-yl)butane-1,3-diones» Journal of Molecular Structure, volume 1050, 2013, p. 180-184
16. R.Solhnejad, F.N.Bahmanova, A.M.Maharramov, R.A.Aliyeva, F.M.Chyragov, A.V.Gurbanov, G.S.Mahmudova, K.T.Mahmudov, M.N.Kopylovic “ Uranyl complex with phenolate–sulphonate and diphenyldiazenecarbo- hydrazonate ligands» Inorganic Chemistry Communications Vol. 35, 2013, p.13–15
17.  Mardanova S.R, Alieva R.A., Bahmanova F.N.,Chyragov F.M. “Spectrophotometric Investigation Of Complexformation Of Germanium (Iv) With Bis (2,3,4-Trigidroksifenilazo) Benzidine In The Presence Of Cationic Surfactants Active Substances» Journal of Chemistry and Chemical Engineering, 2014, vol 8, number 1, p.21-24
18. Р.А.Алиева, Дж.И.Мирзаи, К.С.Абдуллаева, Ф.Н.Бахманова, С.З.Гамидов, Ф.М.Чырагов «Определение молибдена(VI) в природных водах после концентрирования сорбентом, содержащим фрагменты м-аминофенола» Журнал Заводская лаборатория, 2014 № 1, с. 15-19
19. Нагиев Х.Д., Алиева Р.А., Алекберов Дж.А., Чырагов Ф.М.,Гюллярли У.А «Спектрофотометрическое определение висмута(III) с 2,3,4-тригид-рокси-4'-сульфоазобензолом» Завод.лабор. 2015. Т.81., № 2. с.25-27.
20. Zhen Ma, Manas Sutradhar, Atash V.Gurbanov, Abel M.Maharramov, Rafiqa A. Aliyeva, Farqana S. Aliyeva, Fidan N.Bahmanova, Vusala I. Mardanova, Famil M. Chyragov, Kamran T. Mahmudov CoII, NiII and UO2II  complexes with β-diketones and tgeir arylhydrazone derivatives: Synthesis, structure and catalyitic activity in Henryreaction Polyhedron  2015, V. 101,  p.14-22 Impact factor 3.24
21. Ч.А.Мамедова, Ф.С. Алиева. Н.Г.Шихалиев, Ф.М.Чырагов 22.// Спектрофотометрическое исследование комплексообразо- вания железа (III) с 2-((E)-(((E)-1-пиридин-2-ил) этилиден) гидрозоно)метил)фенола в присутствии диантипирилметана и 4-аминоантипирина East European Scientific Journal(Warsaw,Poland), 2016,№9,c.105-110.
22. R.A.Aliyeva, A.V.Ayvazova, F.M.Chiragov, S.R.Lahicova// Spectrophotometric study of the complex formation of copper (II) with 1-phenyl-2- [2-hydroxy-3-sulfo-5-nitrophenylazo] 1,3- butadione in the presence of cationic surfactants. Journal of Advances in Chemistry(India),2016,№11,Vol 12,p.4543-4548.
23. R.A. Aliyeva, N.S. Huseynova, U.M. Abilova, G.B. İskandarov F.M. Chiragov // Determination of lead(II)  in liver corpse of a slaughtered cattle with preconcentration on a chelating sorbent American Journal of Analytical Chemistry, 2016,7, on p. 617-622
24. Nazarova R.Z., Chyragov F.M., Gasanova M.B., Mirzai G.I.// Preconcentration and determination of vanadium(v) in enviromental samples by using chemically modified styrene maleic anhydrideInternational Journal of Research Studies in Science, Engineering and Technology 2016 pp.146-149
25. А.М.Магеррамов Р.А.Алиева, Г.Г.Назарова, Ф.Н.Бахманова, Р.К.Аскеров, Ф.М.Чырагов.// Синтез и кристаллическая структура комплекса меди(II) с 3-(2-гидрокси-3-сульфо-5-нитрофенилазо)-пентадионом 2,4 Журнал структурной химии, 2016, №5, стр. 43-48
26. A.M.Maharramov, K.T.Mahmudov, M.N.Kopylovich, R.A.Aliyeva, A.J.L.Pombeiro// Cooperation of non-covalent interactions and coordination in catalysis Non-covalent interactions in the synthesis and design of new compounds,John Wiley&Sons, Inc., 2016, p. 327-344
27. S.R.Gadjiyeva, F.N. Bahmanova, E.N.Alirzaeva, N.T.Shamilov, F.M.Chyragov// Preconcentration of uranium(VI) by chelateforming sorbent and its photometric determination with 2,2',3,4-tetrahydroxy-3’-sulpho-5’-chlorazobenzol Sohag J. Sci. 2016, 1, No. 1, p. 1-5
28. А.М.Магеррамов, М.Г.Цинцадзе, С.Р.Гаджиева, Дж.А.Аликберов, Ф.Н.Бахманова Ф.М.Чырагов// Концентрирование висмута (III) хелатообразующим сорбентом содержащим фрагменты тиомочевины  Xимический журнал Грузии, 2015, Т.15. №1, с. 21-24
29. Магеррамов А.М., Цинцадзе Г.В., Алиева Р.А., Мамедова Ф.О., Алиева Ф.С., Бахманова Ф.Н.// Синтез, структура, свойства комплекса CuC16H24N6O2Cl Журнал координационной химии, 2016, №5, стр. 35-40
30. А.В. Айвазова, Р.А. Алиева, Ф.М.Чырагов Комплексообразование меди(II) с азопроизводным бензоилацетона в присутствие третьего компонентаEast European Scientific Journal(Warsaw,Poland), 2016,№10,с.147-151.

KİTABLAR

1.Qəmbərov D.H., Çıraqov F.M., Nağıyev X.C. Fotometrik analiz.// Metodik vəsait, Bakı 1999.
2.Qəmbərov D.H., Çıraqov F.M., Nağıyev X.C. Titrimetrik analiz.// Dərs vəsaiti, Bakı 2001. - 176s.
3.«Analitik kimyanın əsasları» tərcümə eənlər R.Ə.Əliyeva, F.M.Çıraqov, S.Z.Həmidov.Bakı, 2005, 440 s.
4.R.Ə.Əliyeva, F.M.Çıraqov, F.E.Hüseynov. "Analitik kimyadan praktikum" Bakı, 2004, 514 s.
5.R.Ə.Əliyeva, S.R.Hacıyeva, F.M.Çıraqov, G.H.Abbaszadə. "Ətraf mühit kimyasından laboratoriya praktikumu". 2004. 117 s.
6.R.Ə.Əliyeva, F.M.Çıraqov, S.Ş.Məmmədova."Analitik kimyadan İngilis-Rus-Azərbaycan və Azərbaycan-Rus-İngiliscə qısa lüğət» Bakı, 2004. 168 s.
7.R.Ə.Əliyeva, S.R.Hacıyeva, F.M.Çıraqov Qatılaşma və ayrılma analiz  metodları//dərs vəsaiti-2011
8.R.Ə.Əliyeva, F.M.Çıraqov, A.M.Paşacanov Atom-absorbsiya spektraskopiya//dərslik-2010.
9. Инstrumental analiz metodları
10.Ekologiya (9-11 siniflər üçün dərslik)-2011
11.Əliyeva R.Ə., Çıraqov F.M., Nağıyev X.C., Mugalova G.R. Elektrokimyəvi analiz metodları// Dərs vəsaiti, Bakı 2013. - 234s.